We zijn nog maar net bekomen van alle media-hijsa omtrent komeet C/2022 E3 (ZTF) of er is al weer een nieuwe, in potentie veelbelovende, “ster” aan het astro-firmament verschenen.

Komeet C/2023 A3

De onlangs door het Minor Planet Center (MPC) ontdekte komeet heeft inmiddels een officiële naam gekregen. De recent ontdekte komeet wordt, na een aantal berekeningen en baanstudies, nu al “de indrukwekkende komeet van 2024” genoemd en kreeg de naam C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) mee.

De baan van komeet C/2023 A3

Komeet C/2023 A3 werd voor het eerst ontdekt op foto’s die op 9 januari werden gemaakt door het Chinese observatorium Tsuchinshan (vertaald als Purple Mountain). Op 22 februari nam de automatische ATLAS-telescoop in Zuid-Afrika onafhankelijke beelden van het object ter bevestiging. De analyse van het object, uitgevoerd door astronomen, toonde aan dat het hier dus om de ontdekking van een komeet ging. Komeet C/2023 A3 heeft op het moment van schrijven een kleine staart en een zeer compacte coma en bevindt zich op een afstand van 7,3 AU (1090 miljoen km) van de zon, wat groter is dan de afstand tot Jupiter. De komeet nadert snel het perihelium van zijn baan (het keerpunt van de komeet t.o.v. de zon), welke is berekend op 28 september 2024. Op deze dag zal de komeet op een afstand van 0,39 AU (58 miljoen km) de zon passeren.

Ondanks het feit dat er nog anderhalf jaar te gaan is tot het bezoek van komeet C/2023 A3, zeggen veel astronomen nu al dat het de aardbewoners een prachtige hemelse show kan geven. Deze prognose is gebaseerd op de volgende feiten.

• Ten eerste is C/2023 A3 een langperiodieke komeet. De komeet komt uit de verre uithoeken van het zonnestelsel. De laatste keer dat de komeet de zon passeerde is ongeveer 30 duizend jaar geleden. Dit betekent dat de komeet naar alle waarschijnlijkheid een grote voorraad intacte vaste- en vluchtige stoffen moet bevatten.
• Ten tweede suggereren alle beschikbare gegevens dat komeet C/2023 A3 een groot object is. Natuurlijk is de exacte diameter van de kern nog onbekend, maar de huidige schijnbare magnitude van komeet C/2023 A3 geeft aan dat het een behoorlijk groot object moet zijn.
• Ten derde hebben veel langperiodieke kometen de neiging om uit elkaar te vallen tijdens de periheliumpassage met de zon. C/2023 A3 zal echter op een relatief veilige afstand van de zon passeren en heeft daarom een goede kans om de nadering tot de zon te overleven. Hierdoor is de kans dus groot dat komeet C/2023 A3 voor een mooie show kan gaan zorgen.

Maximale helderheid

Volgens de huidige MPC-voorspelling zal de maximale helderheid van C/2023 A3 aan de aardse hemel rond de 0 stellaire magnitude zijn. Dit betekent dat hij zes keer helderder zal zijn dan de hierboven afgebeelde  komeet NEOWISE, waargenomen in de zomer van 2020 (zie hier het artikel over komeet NEOWISE), en honderd keer helderder dan de recente komeet C/2022 E3 (ZTF). Volgens voorlopige berekeningen zullen de beste omstandigheden om de komeet te observeren op het noordelijk halfrond plaatsvinden in de periode van 12 oktober tot 20 oktober 2024. Tegelijkertijd zijn er ook meer optimistische helderheidsvoorspellingen, die voorspellen dat de schijnbare magnitude van C/2022 E3 een stellaire magnitude van -1 kan bereiken, wat vergelijkbaar is met de helderheid van de ster Sirius.

Natuurlijk hebben we het tot nu toe alleen over voorlopige schattingen. In de geschiedenis van de astronomie zijn er veel gevallen waarin de helderheid van een komeet de stoutste verwachtingen overtrof of dat het bezoek van een komeet eindigde in een grote teleurstelling. Maar het is in ieder geval duidelijk dat komeet C/2023 A3 in de komende periode steeds vaker in de schijnwerpers zal staan ​​en dat er steeds meer  vermeldingen op de social media kanalen en in het nieuws gemaakt zullen worden.

Wanneer en waar te zien

De komeet zal, wanneer hij niet vroegtijdig uitelkaar valt onder het geweld van de zon, en de voorspelde helderheid van magnitude 0 tot -1 gaat halen, met het blote oog zichtbaar moeten zijn in de vroege avond vlak na zonsondergang in de derde week van Oktober 2024. Kijk dan richting de horizon in Zuid-westelijke richting waar de komeet een denkbeeldige driehoek vormt met de heldere ster Arcturus (rechts) en de heldere ster Vega (boven).

Een komeet met veel potentie en zeker eentje om in de gaten te houden dus.